نام‌های نوستالژیک محله های قدیمی مشهد

2019-10-01
3 دقیقه زمان مورد نیاز برای مطالعه
نام‌های نوستالژیک محله های قدیمی مشهد
گاهی اوقات به منطقه یا خیابانی می‌رویم و یا اسم محله‌هایی به گوشمان می‌خورد که معنا یا علت نامگذاری آن را نمی‌دانیم. معمولا سه حالت پیش می‌آید؛ در حالت اول ممکن است اصلا برایمان مهم نباشد و همان لحظه فراموشش کنیم؛ در حالت دوم، پیگیر دانستن معنا و اصطلاحا وجه تسمیه آن می‌شویم و تا به نتیجه نرسیم دست‌بردار نمی‌شویم و در سومین یا بهترین حالت به این مقاله از «آسامید» مراجعه می‌فرمایید.

اگر به نحوه حرف زدن اهالی سن‌و‌سال‌دار مشهد دقت کنید، کلماتی می‌شنوید که شاید برایتان گنگ باشد. آنها از فلکه ضد لوازم ایمنی کار می‌خرند و از عیدگاه تا حرم را پیاده می‌روند. این اسامی کد فرا زمینی‌ها نیست. آن‌ها نام محله‌های قدیمی مشهدند که بعضی از اهالی قدیمی مشهد هنوز در خاطر دارند. در این مقاله نگاهی اجمالی به محله های قدیمی مشهد می اندازیم.

محله های قدیمی مشهد

محله سرشور: این محله یکی از قدیمی ترین محلات مشهد بود با جمعیت زیاد و بازاری بزرگ. می‌گویند به علت وجود حمام عمومی در این قسمت، آن را سرشور نامیده‌اند. این محله در خسروی نوی کنونی قرار داشت. از صحن قدیم(صحن انقلاب) حرم مطهر شروع می‌شد، میدان پس از تقسیم شدن به دو قسمت بازار زنجیر و بازار سرشور در آمد. این بازار به داخل حرم مرتبط می‌شد. مسجد جامع گوهرشاد در همین دوره ساخته‌شد و به بازار متصل شد. زائران از حرم مطهر و مسجد که بیرون می‌آمدند مستقیم وارد بازار می‌شدند.‏ در کنار بازار سرشور، کوچه‌ی گندم آباد قرار داشت که در آن چندین مسافرخانه وجود داشت به خیابان تهران راه داشت.

قتلگاه: ازبک‌ها با حمله به مشهد جنایات زیادی را مرتکب شدند، سردار ازبک‌ها دستور قتل عام مردم را صادر کرد و بسیاری از مردم را کشت و در باغ رضوان دفن کردند(قسمتی از خیابان طبرسی فعلی از آن زمان این محل به قتلگاه معروف شد.

کوچه عیدگاه: کوچه‌ای در سمت چپ فلکه آب(میدان بیت‌المقدس فعلی) به سمت چهارراه کلانتر(چهارراه دانش فعلی) بود بنام عیدگاه. این قسمت دارای بازار، حمام عمومی و قبرستان بود.

بعد از حمله ازبک‌ها با رایزنی‌های خانواده‌های کشته‌شدگان و بازماندگان، سردار ازبک پذیرفت که قتل عام را تمام کند، در این محله مردم جشنی بزرگ گرفتند و این محله از آن پس به عیدگاه معروف شد.

باغ خونی: با شروع جنگ جهانی، ایران به تصرف روس‌ها خود درآمد.در باغ کنسولگری روس‌ها کشتارهای فراوانی انجام شد و به باغ خونی معروف شد. در سمت چپ خیابان امام رضا(ع) به سمت حرم مطهر، خیابانی بود که در وسط آن باغ خونی قرار داشت.

میدان دوچرخه: در خیابان طبرسی بالاتر از میدان طبرسی، سمت راست فضایی بود که افرادی که می‌خواستند دوچرخه سواری یاد بگیرند در آنجا تمرین می‌کردند.

فلکه‌‌ ضد: یکی از این ضد هوایی‌های لشکر در میدانی در جنوب خیابان بهار قرار داشت تا در زمان حمله ی دشمن از آن استفاده کنند.

چهنو: چاه جدیدی در بخشی از خیابان تهران زده بودند، به این محله چاه نو می‌گفتند که به مرور زمان به چهنو تبدیل شد.

بازارچه حاج‌آقاجان: در محلی که کتابخانه آستان قدس رضوی امروزی واقع شده، بازارچه حاج‌آقاجان در آنجا واقع شده است.

بالا خیابان: از حرم به سمت میدان شهدا بالا خیابان نام داشت.

سه‌راه‌کوکا: در گذشته کارخانه ی کوکاکولا در ابتدای بلوار کوثر امروزی قرار داشت و به همین علت به آن سه راه کوکا می‌گفتند.

محله های قدیمی مشهد