در طول تاریخ، اماکن مذهبی و شهرهایی که آرامگاه پیامبران، امامان و بزرگان دین بوده اند، همواره برای مشتاقان حقیقت و سالکان طریقت، محل عبادت و تجلیگاه عشق و ارادت قرار گرفته اند. حرم مطهر امام رضا(ع) که قلب ایران زمین است، زیارتگاه دل های آرزومندی است که از سراسر میهن و سایر سرزمین های دور و نزدیک، چندگاهی در حریم امن آن آرام می گیرند، عبادت می کنند و روح و روان خود را صفا می بخشند. در میان این زائران و مشتاقان هستند کسانی که از همان ابتدا به قصد ماندن و همجواری با امامشان آمده بودند که آمدند و ماندند و کسانی هم آمده بودند زیارت کنند و سپس به دیار خویش باز گردند، اما دلبسته ی این خاک شدند و اینجا در اطراف و نزدیک حرم، مفتخر به نعمت همجواری، منزل گرفتند و با خرید خانه در اطراف حرم امام رضا (ع) در مشهد، این شهر مقدس ماندگار شدند.

خرید خانه در اطراف حرم

همه ما کم و بیش با حال و هوای لحظات ورود به شهر مشهد آشنا هستیم و می دانیم عطر حضور پاک امام رضا (ع) آنچنان در سراسر فضای این شهر پیچیده است که برای بهره مندی از این نعمت، بعد و فاصله منزل چندان مهم نیست و از هر گوشه این شهر می توان هر لحظه به محضر مبارک امام سلامی به ارادت عرض نمود و دلی آرام کرد. با این وجود ممکن است کسانی علاقه مند به خرید خانه در اطراف حرم امام رضا (ع) باشند که ما در این مقاله به بررسی اجمالی مناطق اطراف حرم می پردازیم. دور تا دور حرم مطهر امام رضا (ع) مناطق و محلات مختلفی وجود دارد که مجموع این مناطق پیرامون حرم، منطقه ثامن شهرداری مشهد را تشکیل می دهد. محدوده قانونی منطقه ثامن در جدول زیر به تفکیک محلات و با ذکر نام  خیابان های اصلی آن آمده است تا مورد استفاده علاقه مندان به خرید خانه در اطراف حرم قرار گیرد:  

 علت کاهش جمعیت ساکن منطقه ثامن در 20 سال اخیر چیست؟

 جمع مشتاقانی که در تمامی فصول سال در گرما و در سرما، روز و شب، در برف و در باران، بی وقفه و پیوسته به زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) می آمدند و می آیند، مسئولین کشور و متولیان آستان قدس رضوی را بر آن داشت تا نسبت به نوسازی و بهسازی بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر اقدامی به عمل آورند.  

برای اجرایی نمودن این تصمیم در سال (1374) طرح نوسازی و بهسازی بافت مرکزی مشهد تصویب شد که در پی آن با سیاست تجمیع، اراضی فرسوده از مالکان آنها خریداری و نسبت به ساخت و ساز مراکز جدید و مجتمع های مختلف تجاری و تجاری تفریحی و همچنین هتل ها و هتل آپارتمان های متعدد اقدام گردید. با ادامه سیاست نوسازی و بهسازی در سال های بعد، جمعیت ساکن در منطقه ثامن از حدود 40 هزار نفر در سال (1375) به 32.330 نفر در سال (1385) کاهش یافت که روند این کاهش همچنان ادامه یافت تا اینکه در سال (1390) جمعیت این منطقه به 21.456 رسید و طبق آخرین برآوردهای انجام شده در سال (1395) جمعیت ساکن در منطقه ثامن 13.861 نفر اعلام شد.

چه کسانی به دنبال خرید خانه در اطراف حرم امام رضا (ع) هستند؟

 با توجه به طرح نوسازی مناطق پیرامون حرم مطهر و گسترش مراکز و مجتمع های تجاری و همچنین با در نظر گرفتن کاهش جمعیت ساکن در منطقه ثامن شاید خرید خانه در اطراف حرم کار چندان ساده ای نباشد. اما از آنجایی که «عاقبت، جوینده، یابنده بود»، همیشه برای یافتن موقعیت مورد نظر، تلاش باید کرد. در یک بررسی کلی می توان گفت کسانی که از نقدینگی بیشتری برای خرید خانه برخوردارند، معمولا در خیابان امام رضا به دنبال خرید خانه می گردند.

افرادی که مذهبی بودن محیط برای آنها مهم است، اغلب در خیابان شیرازی و کسانی که مناسب یا ارزان تر بودن قیمت خانه برای آنها در درجه اول اهمیت قرار دارد در خیابان طبرسی به دنبال خانه مورد نظر خود می گردند. 

فرصت های سرمایه گذاری در اطراف حرم

طی سالیان گذشته در پی سیاست نوسازی و بهسازی مناطق اطراف حرم، تغییرات چشمگیری در بافت این مناطق بوجود آمد. با اجرایی شدن طرح تجمیع که به خریداری زمین های کوچک و تبدیل آن به مجتمع های تجاری، هتل ها و هتل آپارتمان های متعددی منجر شد که نکته قابل توجه این است که این منطقه از لحاظ احداث هتل و هتل آپارتمان ها به حد اشباع رسیده است. اما در بخش مسکونی، ساخت آپارتمان های کوچک با امکانات مناسب، همچنان یک فرصت خوب برای سرمایه گذاری در زمینه املاک به شمار می آید. در هر حال، افراد زیادی متقاضی خرید خانه و سکونت در مناطق اطراف حرم هستند و این منطقه از این منظر همچنان از رونق خاصی برخوردار است.

مشکلات ساکنین مناطق اطراف حرم

میزان بالای رفت و آمد، اولین و مهمترین عامل بوجود آورنده مشکل برای ساکنین و کسبه این منطقه و نیز سایر شهروندان و زائرین است. بنابراین تفاوت چندانی وجود ندارد که برای انجام چه کاری وارد این منطقه شده اید؛ بهرحال این مشکلی است که تبعات آن دامنگیر همه افراد، به ویژه ساکنین این منطقه می شود. تردد زیاد خودرو و وسایل حمل و نقل عمومی همچون اتوبوس های شرکت واحد، تاکسی های درون شهری تاکسیرانی و همچنین تاکسی های شخصی، همه و همه از عوامل اصلی ایجاد شلوغی و ترافیک سنگین در این منطقه به شمار می روند. این مشکل، مخصوصا در خیابان های امام رضا و آیت الله شیرازی، بیشتر به چشم می آید و زمانی حادتر و درمان آن سخت تر می شود که بحث کوچه های تنگ این منطقه و عدم وجود پارکینگ کافی به میان می آید. مسلما امکان عریض تر کردن کوچه ها آن هم در این سطح وجود ندارد؛ بنابراین در حال حاضر، ایجاد پارکینگ های بیشتر از طریق تغییر کاربری بعضی اماکن و نیز اجرای دقیق قوانین منع آمد و شد در ساعات خاصی از روز و اعمال طرح ترافیک، تنها راه چاره به نظر می آید. اما آنچه از ما به عنوان شهروندان این شهر برمی آید، کمتر بیرون آوردن خودروهای شخصی و استفاده بیشتر از ناوگان حمل و نقل عمومی، همچون اتوبوس ها و خطوط مترو است. این اقدام ارزشمند، علاوه بر کاهش بار ترافیک، موجب کاهش آلودگی هوای شهرمان نیز خواهد شد.

امکانات رفاهی منطقه ثامن

• حمل و نقل:  پایانه اتوبوسرانی هاشمی نژاد (خطوط 33- 51- 57- 61- 1043) واقع در میدان شهدا پایانه خطی باب الجواد(ع) (خطوط 62- 82- 86- 210) واقع در خیابان خسروی، پایانه خطی شارستان (خطوط 1034- 1055- 1057) واقع در میدان طبرسی و… ایستگاه مترو میدان شهدا (میدان شهدا)، ایستگاه متروی مفتح (واقع در بلوار طبرسی جنوبی چهارراه برق)، ایستگاه متروی نبوت (واقع در چهارراه گاز) و خطوط تاکسیرانی که در مناطق مختلف این محدوده در حال سرویس دهی به مسافرین هستند.

• مراکز درمانی: بیمارستان جواد الائمه (بین میدان طبرسی و چهارراه مقدم)، بیمارستان امام هادی (بلوار وحدت – وحدت 21) ، بیمارستان ام البنین (چهارراه زرینه نبش خیابان آیت الله بهجت 16)  و… اورژانس دارالشفاء امام واقع در حرم مطهر (بین صحن هدایت و بست شیخ حر)، فوریت های پزشکی شبانه روزی (واقع در ضلع شمال غربی صحن انقلاب اسلامی)، درمانگاه دارالشفا امام (ع) (واقع در کنار حرم مطهر ابتدای خیابان شیرازی)

• مراکز فرهنگی: مدرسه علمیه عالی نواب (آدرس- دوربرگردان شیرازی، جنب مسجد ملا هاشم)، مجتمع فرهنگی هنری عترت النبی (روبروی باغ نادری) مجتمع آموزشی فرهنگی امامت (شارستان شهید محسن حاج حسنی، کارگر 3) پایگاه فرهنگی – اجتماعی آل طه (بلوار 17 شهریور، کوچه شب کوچی، پ 123) 

• مراکز مذهبی: مسجد گوهرشاد با برنامه های فرهنگی شبانه روزی (حرم مطهر)

• کلانتری 12 امام رضا (میدان بیت المقدس، ابتدای کوچه عیدگاه)، کلانتری 29 شیرازی (جنب ورودی باب الجواد)، پاسگاه امام رضا (جلوی بازار امام رضا) کلانتری (طبرسی 3) کلانتری نواب ثامن ( صد متر داخل وحدت ⅓) کلانتری آستانه پرست (خیابان شیرازی، کوچه ملا هاشم، سمت راست)، ایستگاه پلیس زائر (چهارراه شهدا)

• مراکز دانشگاهی: دانشگاه علوم اسلامی رضوی (حرم مطهر)، دانشگاه شهید مطهری (بلوار 17 شهریور)

• مراکز آموزشی: مهد کودک ها، دبستان ها و دبیرستان ها و هنرستان های متعددی در نواحی مختلف این منطقه وجود دارد.

• مراکز خرید: مرکز خرید شجره (خیابان طبرسی)، مرکز خرید شارستان (بلوار طبرسی حاشیه خیابان شارستان)، بازار رضا (ضلع شرقی میدان بیت المقدس تا میدان 17 شهریور)، مرکز خرید آسمان (بلوار 17 شهریور)، بازار بزرگ مرکزی (خیابان شیرازی، نبش چهارراه شهدا)  

کیفیت هوا

حدود 70% آلودگی هوای سطح شهر مشهد به علت استفاده از عوامل آلاینده متحرک و 30% آن به علت وجود عوامل آلاینده ثابت است و بیشتر آلودگی موجود شهر در قسمت مرکزی شهر مشهد در ناحیه ثامن و منطقه 1 و 8 شهرداری شهر مشهد است.

 قیمت خرید خانه و زمین در منطقه ثامن مشهد

با توجه به تنوع و تفاوت قیمت خانه و زمین در نواحی و خیابان های مختلف منطقه ثامن براساس موقعیت جغرافیایی و نوع کاربری ملک، ارائه یک قیمت کلی، واحد و ثابت برای همه قسمت های این منطقه ممکن نیست.